Deportacja Almy Shabaleyevej
W nocy z 28 na 29.05.13 specjalna jednostka włoskiej policji, zajmująca się przestępczością zorganizowaną – DIGOS (Divisione Investigazioni Generali e Operazioni Speciali) wtargnęła do domu wynajmowanego przez siostrę Shalabayevey – Venerę Seralievą, znajdującego się na przedmieściach Rzymu, w Casal Palocco.
Oficjalnym celem operacji specjalnej, przeprowadzanej przez ponad trzydziestu uzbrojonych funkcjonariuszy był sam Ablyazov. Policja zamierzała aresztować Ablayzova na podstawie zawiadomienia Interpolu. Pod jego nieobecność funkcjonariusze DIGOS zatrzymali jego żonę Almę Shalabayevę i ich 6-letnią córkę, Aluę Ablyazov. Alma i Alua zostały zatrzymane w związku z podejrzeniem nielegalnego pobytu.
Po potwierdzeniu kazachstańskiego obywatelstwa przez ambasadę Republiki Kazachstanu we Włoszech strona włoska podjęła decyzję o jej natychmiastowej deportacji. W nocy z 31.05 na 01.06. 13 Alma Shalabayeva i jej córka Alua zostały deportowane do Kazachstanu. Deportacja została dokonana, pomimo potwierdzenia przez Ministerstwo Sprawiedliwości Republiki Środkowoafrykańskiej oraz dwie placówki dyplomatyczne RSA ważności paszportu dyplomatycznego RSA wydanego na nazwisko Almy Ayan.
Do tej pory nieznane są podstawy prawne w oparciu o które dokonano deportacji. Żona i córka Mukhtara Ablyazova zostały wydalone na podstawie decyzji sędziego pokoju i postanowienia prefekta Rzymu o wydaleniu administracyjnym. Adwokaci odnotowują, że taka procedura we Włoszech została zastosowana po raz pierwszy. Alma Shalabayeva i Alua Ablyazov nie stanowiły zagrożenia dla porządku społecznego czy bezpieczeństwa państwowego Włoch, dlatego nie było podstaw dla dokonania ich niezwłocznej deportacji.
Alma Shalabayeva legitymowała się prawem pobytu na terenie UE, wydanym przez Łotwę oraz Wielką Brytanię. Podczas zatrzymania do Almy nie dopuszczono adwokatów, pozbawiając ją prawa do zakwestionowania deportacji i ponownego rozpatrzenia sprawy. Zgodnie z prawem po zatrzymaniu Shalabayevej przysługiwało prawo do zgłoszenia wniosku o azyl. Funkcjonariusze policji naruszyli ten przepis pozbawiając ją możliwości wszczęcia procedury (wystąpienie o azyl gwarantuje ochronę osoby występującej z wnioskiem). Włochy związane Konwencją ONZ zakazującą stosowania tortur były także zobowiązane do niewydawania Shalabayevej państwu, wobec którego zachodzi ryzyko stosowania tortur.
Cała procedura deportacji została przeprowadzona w bezprecedensowo krótkim czasie. Alma i Alua zostały przewiezione do Kazachstanu wyczarterowanym samolotem w dwa dni po ich zatrzymaniu. Ekskluzywny samolot typu Bombardier BD-100-1a10 Challenger został wynajęty przez austriacką firmę „Avcon Jet”. Samolot został zamówiła firma „Air Dynamic srl”, a rachunek rozliczeniowy wystawiono na kazachstańską ambasadę we Włoszech.
Zdaniem Mukhtara Ablyazova, jego żona i córka zostały porwane, komentując wydarzenia stwierdził:
"Oświadczam, że porwanie mojej rodziny zostało zorganizowane na polecenie Nursultana Nazarbayeva. Od politycznej konfrontacji przeszedł do otwartego terroryzmu – porywania zakładników”.
Więcej o deportacji Almy i skandalu dyplomatycznym we Włoszech znajdziesz tutaj.