Włoski sąd uznał deportację Shalabayevej za bezprawną
© mukhtarablyazov.org 31.07.2014

Alma Shalabayeva, żona kazachskiego opozycjonisty i dysydenta Mukhtara Ablyazova, nie powinna była zostać wydalona z Włoch, a decyzja o jej deportacji do Kazachstanu uznana została za bezprawną – orzekł sąd kasacyjny, który przychylił się do apelacji złożonej przez Shalabayevą. Alma zaskarżyła decyzję sędziego pokoju z 31 maja 2013, na podstawie której dokonano jej bezprawnej deportacji. Deportacja żony kazachskiego dysydenta na podstawie decyzji sędziego pokoju oraz postanowienia prefekta Rzymu o wydaleniu administracyjnym była bezprecedensowa. Taka procedura po raz pierwszy została zastosowana we Włoszech.

Szósta Cywilna Izba Sądu Najwyższego w swoim orzeczeniu wydanym 30 lipca 2014 roku uwzględniła odwołanie Shalabayevej oraz anulowała autoryzację jej przetrzymywania we włoskim Centrum Identyfikacji i Wydaleń (CIE, Rzym, Ponte Galeria), zatwierdzoną przez sędziego pokoju. 

Shalabayevą najpierw przetrzymywano w Centrum Identyfikacji i Wydaleń, po czym wysłano ją wraz z sześcioletnią córką samolotem do Kazachstanu.

Sąd Najwyższy zwrócił także uwagę na okoliczności zatrzymania Shalabayevej, co nastąpiło w nocy z 28 na 29 maja 2013 roku. Do willi w Casal Palocco, gdzie przebywała Kazaszka, wtargnęła specjalna jednostka włoskiej policji DIGOS. Celem operacji nie było zwalczanie i zapobieganie nielegalnej imigracji, a znalezienie i zatrzymanie Mukhtara Ablyazova.

Sąd uznał deportację za bezprawną, przyznając że naruszono wolność osobistą Shalabayevej.

W orzeczeniu podkreślono nadzwyczajne skrócenie czasu przetrzymywania i procedury wydalenia oraz odizolowanie Almy Shalabayevej – od wtargnięcia sił porządkowych do Casal Palocco do deportacji, co uniemożliwiło jej skorzystanie z prawa do ubiegania się o azyl oraz z prawa do obrony. 

Przychylając się do apelacji złożonej przez Shalabayevą sąd kasacyjny zwrócił także uwagę na to, iż sprawdzenie istnienia dwóch dokumentów pobytowych na nazwisko Alma Shalabayeva nie było trudne. Podstawę podejrzenia stanowił natomiast paszport dyplomatyczny wystawiony na nazwisko Almy Ayan, nie Almy Shalabeyavej. 

Uznając deportację za bezprawną oraz uwzględniając pozbawienie Shalabayevej prawa do obrony i starania się o uzyskanie azylu sąd przyznał Kazaszce odszkodowanie za naruszenie jej wolności osobistej. Jednocześnie orzeczenie stanowi podstawę prawną dla zezwolenia na pobyt. 

Deportacja Shalabayevej wywołała skandal polityczny we Włoszech, doprowadzając do głosowania nad wotum nieufności dla ministra spraw wewnętrznych Włoch, Angelino Alfano. Ostatecznie jednak włoski senat odrzucił wniosek. Pod wpływem nacisków opinii publicznej i organizacji obrony praw człowieka MSW Włoch anulowała decyzję o deportacji Shalabayevej już 12 lipca 2013 roku.

Przez siedem miesięcy, od 1 czerwca 2013 roku żona Ablyazova żyła w Almaty w Kazachstanie, gdzie zabraniano jej wyjazdu z kraju. Dopiero w grudniu władze zgodziły się powrót Shalabayevej i jej sześcioletniej córki do Włoch, biorąc pod zastaw dom w Almaty. Włoska Ambasada wydała żonie Ablyazova wizę Schengen. W kwietniu 2014 roku nadzwyczajna komisja we włoskim MSW zdecydowała o przyznaniu Almie i jej córce statusu azylu politycznego.

Włoskie media o decyzji sądu

Komentując decyzję sądu, włoskie media ponownie zwracały uwagę na rolę ówczesnego, a zarazem aktualnego włoskiego Ministra Spraw Wewnętrznych, Angelino Alfano. Decyzja sądu jasno wskazuje na to, że tożsamość Almy Shalabayevej musiała być od samego początku znana funkcjonariuszom, którzy zajmowali się sprawą. Wnioski takie prowadzą automatycznie do konkluzji, że jej zatrzymanie oraz wydalenie z Włoch musiało być wsparte zdecydowaną decyzją polityczną. Członkowie włoskiej partii Movimento 5 Stelle, która wnioskowała o votum nieufności dla Angelino Alfano po wydarzeniach związanych z nielegalną deportacją Almy Shalabayevej i jej córki do Kazachstanu, żądają teraz aby ten podał się do dymisji.

W uzasadnieniu decyzji, sąd wylicza liczne prawa Almy Shalabayevej, które zostały pogwałcone przy jej zatrzymaniu, w tym brak możliwości natychmiastowego skontaktowania się z adwokatem, brak zapewnienia tłumacza, przy niemożności porozumienia się w języku rosyjskim lub angielskim, a w związku z tym utrudnienie, a wręcz uniemożliwienie Almie poprawnego złożenia wniosku o azyl polityczny etc.

Ponadto, włoska prasa zwraca uwagę na fakt, że decyzja sądu z 30 lipca otwiera rodzinie Ablyazova drogę do domagania się odszkodowania za szkody moralne i materialne, poniesione wskutek nielegalnej deportacji Almy i córki Aluy do Kazachstanu. Jak podają media, prawnicy rodziny we Włoszech już zapowiedzieli, że będą się o takie odszkodowanie ze strony włoskiego MSW ubiegać.

Orzeczenie sądu kasacyjnego

AKTUALNOŚCI

Kraj Austria Belgia Czechy Europa Francja Hiszpania Kazachstan Litwa Niemcy Polska Rosja UE Ukraina Wielka Brytania Włochy Temat Aix-en-Provence Aleksander Kwaśniewski Alexander Pavlov Alga! Aliyia Turusbekova Alma Shalabayeva Alua Ablyazova Amnesty International Ana Maria Gomes Andrey Kravchenko Andrzej Duda Angelino Alfano Anna Koj Anne Brasseur Antonin Lévy Audiencia Nacional azyl polityczny Bartosz Kramek biznes Bolat Atabayev BTA Bank Bundestag Catherine Ashton Cecilia Malmström Centrum Wolności Obywatelskich Christiane Taubira Corbas Cristian-Silviu Busoi Dalia Grybauskaitė Danielle Auroi dekabryści Demokratyczny Wybór Kazachstanu Denis Grunis deportacja EASO EDPS EEAS ekstradycja Elena Valenciano Elisabeth Guigou EPCA Europejski Trybunał Praw Człowieka Facebook Federica Mogherini Fernando Maura Barandiaran Filippo Grandi Francja Francois Hollande Frank Schwabe Garry Kasparov Gennadiy Kolbin gospodarka Guzyal Baidalinova Hiszpania HOME Home Office HRW Human Rights Foundation i-link Ignacio Sánchez Amor Il Messaggero Ilyas Khrapunov Ilyashev i Partnerzy Iñaki Irazabalbeitia Fernández interpelacja Interpol Iogan Merkel Irene Lozano Irina Petrushova Isabel Santos Jacek Saryusz-Wolski Jaromír Štětina Jarosław Wałęsa Jean-Marie Fardeau Juan Fernando Lopez Aguilar Julie Ward Jürgen Stock JUST Kazachstan Kazakhgate Kazaword Kazimierz Michał Ujazdowski Komisja Europejska La Repubblica Laurent Fabius Lev Ponomarov Libero Liisa Jaakonsaari Litwa Luigi Compagna Lyon Lyudmyla Aleksieyeva Lyudmyla Kozlovska Madina Ablyazova Madiyar Ablyazov Mady Delvaux-Stehres Maksim Melnik Manuel Valls Manuela Serra Marcin Święcicki Mariano Rajoy Marju Lauristin Mark Feygin Matteo Renzi Maurizio Improta Małgorzata Gosiewska Mediapart Memoriał Michał Boni międzynarodowy status uchodźcy Mistral MSZ Mukhtar Ablyazov Mukhtar Dzhakishev Muratbek Ketebayev narodowy mechanizm prewencyjny Niccolo Rinaldi Nicolas Sarkozy Nursultan Nazarbayev OBWE ochrona międzynarodowa Olbrycht Olena Tischenko Otwarty Dialog PACE Parlament Europejski Patokh Chodiev Pavel Svoboda Pavel Svoboda Pavel Zabelin Peter Sahlas Petro Poroshenko prawa człowieka Prokuratura Generalna Kazachstanu Prokuratura Generalna Ukrainy prywatyzacja Rada Stanu Rafael Balgin Rakhat Aliyev Ramazan Yesergepov Red Notice Renate Weber Respublika Roman Marchenko Rosja Ruch Pięciu Gwiazd Sergey Duvanov Serhiy Khodakivskiy Solange Legras status uchodźcy Svetlana Ganushkina Sylvie Guillaume Syrym Shalabayev Tadeusz Woźniak Tatiana Paraskevich terroryzm Tomáš Zdechovský Tomasz Makowski Tony Blair tortury trust.ua Tunne Kelam Ukraina Umowa o Partnerstwie i Współpracy UNHCR Unia Europejska Urko Aiartza Valeriy Borshchov Viktor Shokin Vitaliy Kasko Vitaliy Yarema Viviane Reding Vladimir Guzyr Vladimir Kozlov Vladimir Putin Winston & Strawn wyrok Yehor Sobolev Yevgeniy Zhovtis zasada non-frustration zasada non-refoulement Zhanaozen Zinaida Mukhortova ZSRR
  • Reakcje świata